Od czasu studiów czytam to mniej więcej raz do roku. Żeby sobie przypomnieć dlaczego żyjemy w tak irracjonalnych, po prostu głupich czasach.

Jose Ortega y Gasset napisał „Bunt mas” prawie sto lat temu. Nie będę omawiał tego eseju, nie będę go streszczał, bo głęboko wierzę, że wszyscy, albo prawie wszyscy go znają. Powiem czym on jest dla mnie.

To świadectwo genialnego wzroku hiszpańskiego myśliciela. W czasach rewolucji bolszewickiej, narodzin włoskiego faszyzmu, kiełkowania niemieckiego nazizmu, on mówił wprost jakie są przyczyny tych zjawisk. Pierwszy raz w historii szerokie masy doszły do władzy, faktycznej władzy. Europa straciła władzę nad światem, a ludzie zyskując panowanie w swoich państwach, przestali panować nad sobą.

Europejczycy nie potrafią żyć inaczej, jak tylko porwani przez jakieś wielkie jednoczące przedsięwzięcie. Kiedy go brak, wyrodnieją, tracą siły, a dusze ich zaczynają ulegać rozkładowi. Jesteśmy obecnie świadkami początków czegoś takiego.